Ένα ενδιαφέρον ρεπορτάζ από τα χτεσινά ΝΕΑ (οι υπογραμμίσεις δικές μου):
Η τηλεόραση βλάπτει την ανάπτυξη του εγκεφάλου στα παιδιά έως 3 ετών
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μάρθα Καϊτανίδη, Ζωή Λιάκα
Όπως προκύπτει από την τελευταία μελέτη του διακεκριμένου ακαδημαϊκού και ερευνητή, η τηλεθέαση κατά τα πρώτα τρία χρόνια ζωής έχει ως αποτέλεσμα να εμφανίζουν τα παιδιά φτωχό λεξιλόγιο στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, καθώς επίσης και προβλήματα στην αναγνώριση αριθμών και γραμμάτων.
Τα προβλήματα ωστόσο δεν σταματούν εδώ. Η έλλειψη συγκέντρωσης και τα μαθησιακά προβλήματα επίσης σχετίζονται, σύμφωνα με τελευταία επιστημονικά δεδομένα, με την τηλεθέαση στην προσχολική ηλικία.
Τι φταίει; Το «παρκάρισμα» των παιδιών μπροστά από την τηλεόραση βλάπτει την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους, διαδικασία που συντελείται κατά τα πρώτα δύο χρόνια ζωής. «Οι γονείς δεν μιλούν στα παιδιά τους, δεν παίζουν μαζί τους, δεν τα αγκαλιάζουν. Συχνά είναι και οι ίδιοι απορροφημένοι από κάποιο τηλεοπτικό πρόγραμμα. Η επαφή όμως είναι πολύ σημαντική. Μπορεί μεν να είναι πιο εύκολο για τη μητέρα να απασχολήσει το μωρό της βάζοντας στη τηλεόραση ένα DVD ενόσω εκείνη μαγειρεύει ανενόχλητη, αυτό όμως που οφείλει να κάνει είναι να επιτρέψει στο παιδί να συνυπάρχει μαζί της στην κουζίνα. Να το κοιτάει, να του εξηγεί τι κάνει, να το αφήνει να πιάσει τα αντικείμενα», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής και διευθυντής στο Κέντρο Υγείας, Συμπεριφοράς και Ανάπτυξης του Παιδιού- Ερευνητικό Ινστιτούτο Νοσοκομείου Παίδων Σιάτλ.
Όπως διευκρινίζει, κανένα τηλεοπτικό προϊόν δεν μπορεί να παίξει τον ρόλο του δασκάλου έως ότου το παιδί κλείσει τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής του. Αντίθετα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης που υπογράφει ο κ. Χριστάκης, είναι ιδιαίτερα πιθανό τα ερεθίσματα της τηλεόρασης, όπως είναι η γρήγορη εναλλαγή εικόνων αλλά και η μονοδιάστατη προσοχή των παιδιών στην οθόνη, να προκαλούν εγκεφαλική υπερδιέγερση που τα βλάπτει. Αυτός είναι και ο λόγος που ο κ. Χριστάκης επιμένει πως τα μωρά έως 2 ετών δεν πρέπει να βρίσκονται ούτε λεπτό μπροστά από την οθόνη της τηλεόρασης- μιλάει άλλωστε εκ πείρας, αφού και ο ίδιος υποβάλλει σε αυστηρή τηλεοπτική... δίαιτα και τα δικά του παιδιά. Έχει ανακαλύψει πως μία ώρα τηλεόρασης την ημέρα αντιστοιχεί με 10% πιθανότητες να παρουσιάσει το παιδί στην ηλικία των 7 ετών προβλήματα συγκέντρωσης.
Η ΔΑΙΜΟΝΟΠΟΙΗΣΗ της τηλεόρασης δεν είναι ο στόχος του καθηγητή κ. Χριστάκη, γι΄ αυτό και διευκρινίζει πως δεν είναι μόνον η ποσότητα που κάνει τη διαφορά αλλά και η ποιότητα. Και από ό,τι φαίνεται η «συνταγή» των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που ενισχύουν τις διανοητικές ικανότητες των παιδιών ηλικίας τριών έως πέντε ετών κρύβεται στο «Σουσάμι άνοιξε».
Η μία έρευνα μετά την άλλη έχουν δείξει ότι η συγκεκριμένη παιδική εκπομπή που έχει προβληθεί σε 120 χώρες «μεγαλώνει» έξυπνα παιδιά: αναγνωρίζουν εύκολα αριθμούς, γράμματα και σχήματα. Μάλιστα, όταν οι ερευνητές ακολούθησαν 500 παιδιά έως την εφηβεία τους, διαπίστωσαν πως οι λάτρεις του Μπερτ και του Έρνι έπαιρναν καλύτερους βαθμούς στο σχολείο, διάβαζαν περισσότερα βιβλία και ήταν γενικότερα πιο δημιουργικά!
Ψυχαγωγία και εκπαίδευση
Το μυστικό, σύμφωνα με τον κ. Χριστάκη, είναι ότι το «Σουσάμι άνοιξε» συνδυάζει την ψυχαγωγία με την εκπαίδευση. «Κάθε επεισόδιο είναι σαν να αποτελεί μέρος μιας διδακτέας ύλης. Ένας τρόπος για να ελέγξουν οι γονείς κατά πόσο εκπαιδευτικό είναι για τα παιδιά τους, είναι να τα ρωτήσουν στο τέλος τι έμαθαν. Και ακόμη καλύτερο είναι από εκεί και πέρα να πάρουν οι ίδιοι στα χέρια τους τη “σκυτάλη”». Έτσι, για παράδειγμα, εάν το πρόγραμμα επικεντρώνεται στα πρώτο γράμμα της αλφαβήτου, θα μπορούσαν οι γονείς να συνεχίσουν το... παιχνίδι με τα παιδιά τους προσπαθώντας να βρουν λέξεις που αρχίζουν από Α. Κατά τον ίδιο τρόπο οι ταινίες και οι σειρές δεν αποτελούν πάντα την πέτρα του... σκανδάλου.
Σειρές όπως, «Το μικρό σπίτι στο λιβάδι» που πραγματεύεται ανθρώπινες ιστορίες, κάνουν τα παιδιά πιο ευγενικά και πιο ανεκτικά.
Η ΕΛΕΝ ΚΟΛΜΑΝ είναι μητέρα δύο παιδιών, ενός και δυόμισι έτους. Αν και βρίσκονται σε μικρή ηλικία ακόμη, η ίδια πιστεύει ότι η τηλεόραση έχει αρχίσει να ασκεί από τώρα επιρροή πάνω τους. Όταν βρίσκονται μπροστά στην οθόνη όπως ισχυρίζεται η κ. Κόλμαν, μαγνητίζονται:
«Προσπαθώ όσο μπορώ να τα κρατάω μακριά από τη μικρή οθόνη. Δεν υπάρχουν πολλά προγράμματα τα οποία μπορούν να τα παρακολουθήσουν και να πάρουν από αυτά, να λειτουργήσουν δηλαδή εκπαιδευτικά».
Όταν όμως επιστρέφει από τη δουλειά και είναι η ώρα που πρέπει για λίγο να ηρεμήσουν όλοι από την ένταση της ημέρας, πατάει το on στο τηλεκοντρόλ. «Φυσικά δεν αφήνω να δουν ό,τι έχουν προγραμματίσει τα κανάλια. Προσπαθώ να επιλέγω παιδικά ντοκιμαντέρ ή ταινίες που θεωρώ ότι είναι περισσότερο κατάλληλα για εκείνα».
Σχόλια