Από άρθρο του προηγούμενου Σεπτέμβρη στον Ελεύθερο Τύπο:Ηδη τις επόμενες μέρες ανοίγει στη Θεσσαλονίκη το πρώτο ψυχιατρικό ιατρείο για παιδιά εθισμένα στο Διαδίκτυο. Ούτε ένα ούτε δέκα, αλλά 40 παιδιά ηλικίας από 10 μέχρι 17 χρόνων με συμπτώματα κατάχρησης του Διαδικτύου παρακολουθούνται στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Δ. Καφετζή:
Εμεναν όλη την ημέρα στο σπίτι, εγκαταλείποντας αγαπημένες δραστηριότητες, δεν παρακολουθούσαν κανονικά το σχολείο τους, απέφευγαν τις παρέες με συνομηλίκους τους.
«Πολλά από τα παιδιά που ζήτησαν βοήθεια από τους ειδικούς της Μονάδας είχαν φτάσει πλέον σε επίπεδα υπερβολικής χρήσης. Στη σημαντική κατάχρηση, η αντιμετώπιση της κατάστασης είναι εξαιρετικά δύσκολη. Το ζητούμενο είναι να υπάρχει έγκαιρη παρέμβαση, ώστε αυτή να είναι επιτυχής», αναφέρει η κ. Αρτεμις Τσίτσικα, παιδίατρος και επιστημονική υπεύθυνη της ΜΕΥ.
Πρόσφατη μελέτη της Μονάδας σχετικά με τη χρήση του Ιντερνετ σε 897 εφήβους 15 και 16 χρόνων διαπίστωσε πως το 12,8% των παιδιών βρίσκεται στα όρια του «εθισμού», ενώ καταγράφηκε και ένα ποσοστό 1% εφήβων που ήταν πλέον εξαρτημένοι από το Διαδίκτυο.
Κριτήρια διάγνωσης
Οπως εξηγεί η κ. Τσίτσικα, η κατάχρηση του Διαδικτύου δεν σχετίζεται μόνο με το πόσες ώρες περνά το παιδί μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή. «Ακόμη και λίγες ώρες την ημέρα μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα, αν το παιδί έχει συνεχώς το μυαλό του σε αυτό και δυσκολεύεται να λειτουργήσει σε άλλες καθημερινές δραστηριότητες (σχολείο, σχέσεις με φίλους, φλερτ, φροντίδα εαυτού)». Ετσι, τα κριτήρια της διάγνωσης του ηλεκτρονικού εθισμού είναι ανάλογα με τα κριτήρια της εξάρτησης από τα ναρκωτικά!
Η ανεξέλεγκτη ενασχόληση με online παιχνίδια ή για λόγους κοινωνικοποίησης (συμμετοχή σε ομαδικά ηλεκτρονικά παιχνίδια, online συζητήσεις κ.λπ.) μπορεί να συμβάλει στην εκδήλωση παθολογικών καταστάσεων σε σχέση με το Διαδίκτυο.
Το παιδί απομονώνεται στο δωμάτιό του, μέσα στο ίδιο του το σπίτι, ενώ παράλληλα και τα Ιnternet cafe δημιουργούν τις «ιδανικές συνθήκες» για πιθανές υπερβολές στη χρήση του Διαδικτύου, που μπορεί να φτάσει και πάνω από 20 ώρες την εβδομάδα!
Ερευνα της ΜΕΥ σε μαθητές γυμνασίου και λυκείου έδειξε πως όσα παιδιά «τζογάρουν» μέσω του υπολογιστή παρουσιάζουν συχνότερα προβλήματα κατάχρησης του Ιντερνετ, ενώ έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν προβληματική κοινωνική συμπεριφορά. Στους ειδικούς της Μονάδας έχουν απευθυνθεί παιδιά που εμφάνιζαν βίαιη συμπεριφορά ή και άλλες ακραίες συμπεριφορές, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα χρήματα για τις ηλεκτρονικές τους δραστηριότητες. Την ίδια ώρα, δύο στους δέκα εφήβους χρησιμοποιούν το Ιντερνετ ως μέσο πρόσβασης σε ιστοσελίδες πορνογραφικού περιεχομένου. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι έφηβοι χρησιμοποιούν ηλεκτρονικό πορνογραφικό υλικό στο πλαίσιο του πειραματισμού τους σε σχέση με τη σεξουαλική αγωγή και τη διασκέδαση. Ωστόσο, όταν αυτό γίνεται καθημερινή συνήθεια, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος διαταραχών στη συμπεριφορά και την κοινωνικότητα.
Ηδη έχουν καταγραφεί στη χώρα μας και τα πρώτα κρούσματα παρενόχλησης ανηλίκων μέσω του Διαδικτύου: Οπως διαπιστώθηκε σε πρόσφατη μελέτη της ΜΕΥ, 4,2% των παιδιών δήλωσε ότι έχει δεχτεί ηλεκτρονικά μηνύματα εκφοβισμού. Πρόκειται για την ηλεκτρονική παρενόχληση (cyber-bullying), η οποία εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, από την αποστολή απειλητικών μηνυμάτων μέχρι τη δημοσιοποίηση φωτογραφιών ή άλλων προσωπικών στοιχείων.
Οξύ το πρόβλημα στην περιφέρεια
Πιο ευάλωτοι στις εξαρτήσεις του Διαδικτύου είναι οι έφηβοι της περιφέρειας: πρόσφατη έρευνα σε 2.200 παιδιά 12-18 ετών στη Θεσσαλία διαπίστωσε εθισμό σε ποσοστό από 5,9% μέχρι 11,7% των εφήβων, δηλαδή ποσοστό μέχρι και 11 φορές μεγαλύτερο από τα παιδιά της Αθήνας! Οπως αναφέρει ο γιατρός κ. Κωνσταντίνος Σιώμος, που διεξήγαγε την έρευνα στο πλαίσιο της διδακτορικής διατριβής του στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, «σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, με πολύ χαμηλή διείσδυση του Διαδικτύου, τέτοια ποσοστά εθισμού κρίνονται πολύ υψηλά». Μια πιθανή εξήγηση των παραπάνω σχετίζεται, σύμφωνα με τους επιστήμονες, με το γεγονός ότι στην ελληνική περιφέρεια τα παιδιά εξακολουθούν να έχουν περιορισμένες δυνατότητες για δραστηριότητες εκτός σχολείου, γι’ αυτό και αναζητούν διεξόδους στο Διαδίκτυο.
- Το προφίλ του εθισμένου εφήβου. Αγόρι, μαθητής Λυκείου, καπνίζει, πίνει, είναι θαμώνας των Ιντερνετ καφέ, παρότι συνήθως έχει υπολογιστή στο σπίτι.
»Ο χαρτης του Ιντερνετ
76% των Ελληνων 16-20 χρόνων κάνει χρήση του Διαδικτύου
65% των νεων χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο για διασκέδαση
58% το χρησιμοποιει για επικοινωνία
1% των εφηβων βρέθηκε εθισμένο στο Διαδίκτυο
12,8% ηταν στα όρια του εθισμού
8% ηταν online πάνω από 20 ώρες εβδομαδιαίως
4,2% των εφηβων έχει δεχτεί παρενόχληση μέσω Διαδικτύου
19,4% αναφερει χρήση πορνογραφικών ιστοσελίδων
Σχόλια