Αντιγράφω το χτεσινό άρθρο της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ που μιλά για τα προβλήματα που έχουν οι Έλληνες με τον ύπνο τους. Για άλλη μια φορά γίνεται κατανοητό ότι πρέπει να σεβόμαστε τους βιορυθμούς του σώματός μας!Μάτι δεν κλείνουν πάνω από δύο εκατομμύρια Έλληνες λόγω διαταραχών ύπνου. Οι επιστήμονες έχουν μετρήσει έως σήμερα τουλάχιστον 84 «ασθένειες» του ύπνου, υπογραμμίζοντας ότι ακόμη και ο σύγχρονος τρόπος ζωής εντείνει την αϋπνία!
Είναι ενδεικτικό ότι η υπνηλία προκαλείται και από την ανατροπή που επέφερε η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνολογίας στη ζωή του ανθρώπου τις τελευταίες δεκαετίες (της κοινωνίας των 24 ωρών) και η οποία τον έχει αναγκάσει να κοιμάται λιγότερο, απ ότι χρειάζεται.
Το αποτέλεσμα είναι το παγκόσμιο «χρέος» ύπνου: «πρέπει ωστόσο, να σεβόμαστε τον οργανισμό μας και τους ρυθμούς του», δήλωσε σε σημερινή συνέντευξη Τύπου η πνευμονολόγος – διευθύντρια της Μονάδας Μελέτης στο «Σισμανόγλειο» δρ. Αναστασία Αμφιλοχίου με αφορμή το 37ο Ετήσιο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, που φέτος συμπληρώνει 175 χρόνια από την ίδρυση της.
Μάλιστα, όπως η ίδια υπογράμμισε, δεν υπάρχει κανόνας για τις ώρες ύπνου που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός. Σε γενικές γραμμές τα βρέφη χρειάζονται από 16 ώρες την ημέρα, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας 11 ώρες τη νύχτα και 2.5 το μεσημέρι, οι έφηβοι 9 ώρες, οι ενήλικες 8 ώρες και οι υπερήλικες 6 ώρες.
«Είναι ωστόσο, γεγονός ότι ένας στους τρεις ενήλικες πάσχουν ή θα παρουσιάσουν κάποια στιγμή στην ζωή τους αϋπνία. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι ο ύπνος δεν καλύπτει τις ανάγκες τους με αποτέλεσμα να μην είναι λειτουργικοί την επόμενη ημέρα. Πόσες ώρες ύπνου χρειάζεται κάποιος; Εξαρτάται από τον οργανισμό. Εμείς οι ίδιοι γνωρίζουμε τον εαυτό μας και πότε αισθανόμαστε ξεκούραστοι», πρόσθεσε η δρ. Αμφιλοχίου.
Μεγάλη επιδημιολογική έρευνα στις ΗΠΑ (National Sleep Foundation) το 2002 έδειξε ότι το 1/3 χρειάζεται τουλάχιστον 8 ώρες ύπνου για να μην αισθάνεται υπνηλία την επομένη, ενώ κοιμούνται κατά μέσον όρο 6,9 ώρες τις καθημερινές και 7,5 τα Σαββατοκύριακα
Όπως προκύπτει από επιστημονικές μελέτες, οι άνθρωποι κοιμούνται πλεόν 1 ½ ώρα λιγότερο σε σύγκριση με έναν αιώνα πριν. Και εκτός από τους σύγχρονους ρυθμούς ζωής που εμποδίζουν ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να απολαύσουν έναν ήσυχο βραδινό ύπνο, η οικονομική κρίση είναι ακόμη ένας παράγοντας που ξαγρυπνάει τους ανθρώπους σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Συγκεκριμένα, το 2009 στις ΗΠΑ παρατηρήθηκε κατά 30% αύξηση των επισκέψεων στους γιατρούς κυρίως για αϋπνία. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι αντίστοιχο φαινόμενο έχουμε και στη χώρα μας κυρίως από ανέργους ηλικίας 35 με 55 χρόνων.
«Πράγματι το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα μεγάλο και οι επιπτώσεις του έχουν σοβαρότατες συνέπειες στη ζωή του ανθρώπου με άμεσο αντίκτυπο στο κοινωνικό σύνολο» σημείωσε ο πρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, Καθηγητής κ. Αθανάσιος Σκουτέλης, αναφερόμενος στις διαταραχές του ύπνου.
«Δυστυχώς, συμπλήρωσε ο κ Σκουτέλης, μέχρι σήμερα δεν έχει αξιολογηθεί σωστά και δεν έχει υπολογιστεί το τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό του κόστος».
Οι «αρρώστιες» του ύπνου
Αϋπνία
Η πιο συχνή διαταραχή του ύπνου είναι η αϋπνία. Το 14% του πληθυσμού υποφέρει από τον εφιάλτη της χρόνιας αϋπνίας, ενώ 1 στους 2 ή 3 ενήλικες θα παρουσιάσει αϋπνία σε κάποια φάση της ζωής του. Δεν υπάρχει αντικειμενικός τρόπος προσδιορισμού της. Ο πάσχων αναφέρει την υποκειμενική του αίσθηση. Διακρίνεται δε σε:
* αϋπνία, τύπου επελεύσεως (όταν αργεί να έρθει ο ύπνος)
* αϋπνία, τύπου διακρατήσεως (όταν ξυπνά στη μέση της νύχτας και δεν μπορεί να ξανακοιμηθεί)
* αϋπνία, τύπου αφυπνίσεως (όταν ξυπνά πολύ νωρίς)
Οι συνέπειες της αϋπνίας είναι η υπνηλία και η μείωση λειτουργικότητας την επόμενη μέρα. Η θεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει:
* φαρμακευτική αγωγή, για περιορισμένο διάστημα λίγων εβδομάδων
* συμπεριφορικές -γνωσιακές θεραπείες (υγιεινή του ύπνου οπωσδήποτε)
* εναλλακτικές θεραπείες (βελονισμός, ομοιοπαθητική)
Σύνδρομο Άπνοιας – Υπόπνοιας Ύπνου
Το σύνδρομο άπνοιας- υπόπνοιας ύπνου ταλαιπωρεί 4% των ανδρών και 2% των γυναικών και αποτελεί τηνπιο συχνή οργανική αιτία υπνηλίας. Ευτυχώς ειδοποιεί συνήθως τον ασθενή και τους οικείους του θορυβωδώς. Παρουσιάζει έντονο ροχαλητό στη διάρκεια του ύπνου και κόπωση την ημέρα, που ΔΕΝ δικαιολογείται από την εργασία ή τις άλλες δραστηριότητες. Ακόμη παρουσιάζει υπνηλία παρότι ό ασθενής έχει κοιμηθεί αρκετές ώρες.
Επίσης η άπνοια συνδέεται με αρτηριακή υπέρταση, έμφραγμα, εγκεφαλικό, αρρυθμία, αλλά και κατάθλιψη, διαταραχές μνήμης, κρίσης, συγκέντρωσης, καθώς και με σεξουαλικές διαταραχές κυρίως στους άνδρες.
Η πιο σημαντική όμως επίπτωση του συνδρόμου, κυρίως λόγω της υπνηλίας που προκαλεί, είναι ο αυξημένος κίνδυνος τροχαίων ατυχημάτων. Σε έρευνα που διεξήχθη από τη Μονάδα Ύπνου του Σισμανογλείου Νοσοκομείου με ερωτηματολόγια σε ασθενείς με σοβαρή άπνοια, το 60% παραδέχτηκαν υπνηλία στην οδήγηση, ενώ το 15% είχε τροχαίο ατύχημα (πραγματικό ή βγήκε από το δρόμο).
Η θεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει οδηγίες για την αποφυγή των προδιαθεσικών παραγόντων, εφαρμογή ενδοστοματικών συσκευών και σε βαρύτερες μορφές εφαρμογή συσκευών θετικής πίεσης CPAP ή BiPAP. Σπανίως και σε ειδικές καταστάσεις μπορεί να προταθεί χειρουργική θεραπεία.
H διαταραχή ύπνου λόγω εργασίας σε βάρδιες
Αφορά το 10% των εργαζομένων σε βάρδιες που περιλαμβάνουν οπωσδήποτε νύχτα. Εδώ θεραπευτικά τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα διότι δεν είναι πάντα εύκολο να αλλάξει, ο ασθενής, εργασία. Έτσι χορηγούνται φάρμακα που επάγουν την εγρήγορση 30-60 min πριν την εργασία, που συνδυάζονται ενδεχομένως με αντιμετώπιση της αϋπνίας που παρατηρείται όταν επιθυμεί να κοιμηθεί την ημέρα
Όταν μας λείπει ύπνος…
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, οι αυξημένες υποχρεώσεις, η ανασφάλεια που προκαλεί η οικονομική κρίση αναγκάζουν τους ανθρώπους να κοιμούνται λιγότερες ώρες από εκείνες που χρειάζεται ο οργανισμός τους.
Οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις περιλαμβάνουν:
* Μειωμένη εγρήγορση την επόμενη ημέρα
* 1½ ώρα απώλεια ύπνου οδηγεί σε 32% μείωση εγρήγορσης
* διαταραχές μνήμης, ικανότητας σκέψης, συνειρμών, διαχείρισηςπληροφορίας
* διπλάσιο κίνδυνο για επαγγελματικό ατύχημα
* μειωμένη δραστηριότητα ανοσοποιητικού συστήματος
Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις περιλαμβάνουν:
* αρτηριακή υπέρταση
* συσχέτιση με στεφανιαία νόσο μέσω αυξημένης CRP
* προδιάθεση για ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη
* ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη
* μείωση διανοητικής ικανότητας
* αυξημένος κίνδυνος θνητότητας
* προβλήματα στη σχέση με σύντροφο
* παχυσαρκία
* μη ασφαλή οδήγηση – τροχαία
Σχόλια