Μεταφράζω ένα άρθρο που μας ενημερώνει για τα πολύ σημαντικά ευρήματα μιας πρώιμης έρευνας που μελέτησε τις επιπτώσεις της υπερφαγικής κατανάλωσης λίπους πάνω στις πιθανότητες να αναπτυχθεί συμπεριφορά εθισμού στην κοκαΐνη. Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές η υπερφαγία (ιδίως συγκεκριμένων συνδυασμών συστατικών) έχει παρομοιαστεί με εθισμό στο φαγητό. Επειδή όμως ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τροφή, είναι πολύ δύσκολο να μελετηθεί η υπερφαγία ως εξάρτηση. Έτσι, έρευνες όπως η παρακάτω μας βοηθούν να καταλάβουμε περισσότερο πώς συγκεκριμένες τροφές, η διαθεσιμότητά τους, οι ποσότητες και ο τρόπος κατανάλωσής τους μπορεί να αλλάξει τη χαρτογράφηση του εγκεφάλου σε σχέση με την ανάπτυξη συμπεριφορών εθισμού.
Το ιστορικό υπερφαγικής συμπεριφοράς - κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων τροφής σε μικρό χρονικό διάστημα- μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες για ένα άτομο να επιδείξει συμπεριφορές που έχουν σχέση με εξάρτηση, συμπεριλαμβανομένης και της κατάχρησης ουσιών, σύμφωνα με τους ερευνητές του Penn
State College of Medicine. Αυτό το εύρημα μπορείνα μας διαφωτίσει για τους παράγοντες που προάγουν τη χρήση ουσιών, την εξάρτηση και την υποτροπή. Μακροπρόθεσμα όμως μπορεί να βοηθήσει τους ειδικούς στη θεραπεία ατόμων που πάσχουν από αυτές τις καταστροφικές ασθένειες.
"Ο εθισμός από τα ναρκωτικά εξακολουθεί και αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα στις ΗΠΑ", λέει η Patricia Sue Grigson,
Ph.D, καθηγήτρια στο τμήμα νευρικών και συμπεριφορικών επιστημών. "Ομοίως, η υπερβολική πρόσληψη τροφής, όπως συμβαίνει στην υπερφαγική διαταραχή, επίσης έχει γίνει προβληματική. Η χρήση ουσιών και η υπερφαγία χαρακτηρίζονται και οι δύο από μια απώλεια ελέγχου ως προς την κατανάλωση. Δεδομένων των κοινών χαρακτηριστικών που έχουν αυτοί οι δύο τύποι διαταραχών, δεν προκαλεί έκπληξη το ότι εμφανίζεται υψηλή συννοσηρότητα στις διαταραχές πρόσληψης τρφής και τη χρήση ουσιών. Ωστόσο δε γνωρίζουμε αν η απώλεια ελέγχου στη μια διαταραχή προκαλεί προδιάθεση σε ένα άτομο, ώστε να χάσει τον έλεγχο σε μια άλλη διαταραχή".
Η Grigson και οι συνάδελφοί της βρήκαν μια σχέση ανάμεσα στην υπερφαγική κατανάλωση λιπαρών και στην ανάπτυξη συμπεριφορών αναζήτησης και λήψης κοκαΐνης στα ποντίκια. Αυτό μας δίνει το έναυσμα να συμπεράνουμε ότι οι συνθήκες που προάγουν υπερβολική κατανάλωση μιας ουσίας μπορεί να αυξάνουν την πιθανότητα υπερβολής σε μια άλλη συμπεριφορά. Τα αποτελέσματά τους δημοσιεύονται στο επιστημονικό περιοδικό Behavioral Neuroscience.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ποντικούς για να διαπιστώσουν αν το ιστορικό υπερφαγικής συμπεριφοράς με λιπαρές τροφές θα υποκινούσε εξαρτησιογόνες τάσεις για κοκαΐνη. Έδωσαν τέσσερα είδη διατροφής στους ποντικούς: κανονική ζωοτροφή, συνεχή πρόσβαση σε προαιρετική πιγή λίπους, ωριαία ημερήσια προαιρετική πρόσληψη λίπους και ωριαία πρόσβαση λιπαρών τις Δευτέρες, Τετάρτες και Παρασκευές. Και οι τέσσερεις ομάδες είχαν επίσης απεριόριστη πρόσβαση σε κανονική ζωοτροφή και νερό. Οι ερευνητές έπειτα αξιολόγησαν τη συμπεριφορά των ζώων ως προς την αναζήτηση και πρόσληψη κοκαΐνης.
"Υπερφαγικές τάσεις ως προς τα λιπαρά αναπτύχθηκαν στους ποντικούς που είχαν την πιο περιορισμένη πρόσβαση στο προαιρετικό λίπος, δηλαδή σε εκείνους που είχαν πρόσβαση στο λίπος μόνο Δευτέρες, Τετάρτες και Παρασκευές", είπε η Grigson. Αυτή η ομάδα είχε την τάση να πάρει περισσότερη κοκαΐνη αργότερα, συνέχισε να την αναζητή και όταν δεν υπήρχε η σχετική ένδειξη και προσπαθούσε περισσότερο για να αναζητήσει κοκαΐνη, όταν η εύρεση της ουσίας γινόταν ολοένα και δυσκολότερη.
"Αν και δε γνωρίζουμε ποιοι μηχανισμοί δρουν, τα δεδομένα που έχουμε μας κάνουν ένα πράγμα σαφές: το ιστορικό της υπερφαγίας άλλαξε τον εγκέφαλο, τη φυσιολογία ή και τα δύο, με έναν τρόπο με τον οποίο τα ποντίκια είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναζητήσουν και να καταναλώσουν ένα ναρκωτικό, μετά από ένα μήνα", είπε η Grigson. "Θα πρέπει να εντοπίσουμε αυτές τις νευροφυσιολογικές αλλαγές που προκαλούν την προδιάθεση".
Ενώ η κατανάλωση του λίπους από μόνη της δεν αυξάνει την πιθανότητα της ανάπτυξης συμπεριφοράς εθισμού στην κοκαΐνη, ο πιο ακανόνιστος τύπος υπερφαγίας ήταν το κρίσιμο σημείο. Οι ποντικοί που είχαν συνεχή πρόσβαση στο λίπος κατανάλωσαν περισσότερο λίπος από όλες τις άλλες ομάδες, αλλά είχαν τρεις φορές λιγότερες πιθανότητες να αποκτήσουν συμπεριφορά εθισμού στην κοκαΐνη από ό,τι η ομάδα που είχε πρόσβαση μόνο τρεις μέρες την εβδομάδα.
"Σίγουρα, τη στιγμή που γύρω στο 20% εκείνων των ποντικιών και των ανθρώπων που εκτίθενται στην κοκαΐνη θα αναπτύξουν μια συμπεριφορά εθισμού για το ναρκωτικό αυτό υπό φυσιολογικές συνθήκες. Στη μελέτη μας όμως η πιθανότητα για εθισμό στην κοκαΐνη έφτασε περίπου το 50% για υποκείμενα που είχαν ιστορικό υπερφαγικής συμπεριφοράς στο λίπος".
Οι μελλοντικές έρευνες θα εξετάσουν πιο προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο η υπερφαγία μπορεί να οδηγεί σε συμπεριφορές εθισμού. Θα πρέπει να μελετηθεί για παράδειγμα αν οι η υπερφαγία με ζάχαρη, ή με ζάχαρη και λίπος προάγουν εξάρτηση στην κοκαΐνη ή την ηρωίνη, ή αν αντίστροφα η υπερκατανάλωση ενός ναρκωτικού αυξάνει την πιθανότητα υπερφαγίας με λιπαρές τροφές.
images: http://1.bp.blogspot.com/_lYPdFAJCa4o/TPndXZoA5UI/AAAAAAAAAGw/-Sdc-TBQp9w/s1600/008.JPG
http://www.cartoonstock.com/lowres/rde8127l.jpg
Σχόλια