Αντιγράφω το εξαιρετικό άρθρο από το ΒΗΜΑ σχετικά με τη διαταραχοποίηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς που θα ενταθεί ακόμα περισσότερο με την έκδοση της (οι υπογραμμίσεις δικές μου):
Έχετε μήπως παιδί ανυπάκουο που περνά πολλές ώρες στο Internet; Ε,
τότε το τέκνο σας πάσχει όχι από μία αλλά από δύο ψυχικές διαταραχές.
Μήπως κοκκινίζετε από ντροπαλοσύνη μπροστά στους άλλους; Ε, τότε πάσχετε
και εσείς από ψυχική διαταραχή. Προσοχή επίσης σε περίπτωση που
πενθείτε κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο, να το πενθήσετε επί δύο
εβδομάδες, διότι μεγαλύτερο από αυτό το διάστημα παραπέμπει σε ψυχική
νόσο! Οχι, δεν σας τα γράφουμε όλα αυτά επειδή είμαστε ψυχικώς
διαταραγμένοι, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα. Οι συγκεκριμένες
αναφορές περιλαμβάνονται στο προσχέδιο της αναθεωρημένης πέμπτης έκδοσης
του «ευαγγελίου» που ακολουθούν εκατομμύρια ειδικοί του τομέα της
ψυχικής υγείας ανά τον κόσμο (πρόκειται για το αποκαλούμενο Διαγνωστικό
και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών - Diagnostic and
Statistical Manual of Mental Disorders, DSM).
Το εγχειρίδιο της οργής
Αν είστε ντροπαλοί και κοκκινίζετε εύκολα, ίσως μελλοντικά να θεωρείστε ως άτομο με ψυχική διαταραχή!
Η πέμπτη έκδοση του DSM (DSM-5) που ετοιμάζεται από την Αμερικανική
Ψυχιατρική Ενωση (ΑΡΑ) προτού καν κυκλοφορήσει – η κυκλοφορία
αναμένεται τον Μάιο του 2013 – έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων
ειδικών παγκοσμίως. Χιλιάδες υπογραφές έχουν συλλεχθεί εναντίον της, ενώ
το θέμα παίρνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις μέσα από τα ΜΜΕ ανά
τον κόσμο. Και αυτό διότι η αναθεώρηση του συγκεκριμένου επιστημονικού
εγχειριδίου δεν αφορά έναν απλό ακαδημαϊκό πόλεμο, αλλά όπως λένε πολλοί
ειδήμονες απειλεί να «τρελάνει» τους ψυχιάτρους, τους ψυχολόγους, καθώς
και εκατομμύρια ανθρώπους που χωρίς λόγο θα διαγιγνώσκονται με μια
πιθανότατα «κατασκευασμένη» ψυχική διαταραχή για την οποία θα λαμβάνουν
αφειδώς φάρμακα. Οι αντιδρώντες τονίζουν ότι από τη διαδικασία
αναθεώρησης του εγχειριδίου που κρίνει την ψυχική υγεία του καθενός μας
κερδισμένος δεν θα βγει ο πληθυσμός αλλά μάλλον μόνο ένα πολύ μικρό
κομμάτι του που αφορά τον φαρμακευτικό κλάδο…
Οπως αναφέρει στο «Βήμα» ο Πίτερ Κίντερμαν,
καθηγητής Κλινικής Ψυχολογίας, επικεφαλής του Ινστιτούτου για την
Ψυχολογία, την Υγεία και την Κοινωνία στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ που
πρωτοστατεί στη Βρετανία σε ό,τι αφορά τις αντιδράσεις στην αναθεώρηση
του DSM, το κύμα της δυσφορίας ενάντια στο DSM-5 συνεχώς γιγαντώνεται. «Υπάρχει ήδη ένα κείμενο διαμαρτυρίας που “γεννήθηκε” στις ΗΠΑ (σ.σ.: μπορείτε να το βρείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.ipetitions.com/petition/dsm5/)
και υπογράφεται από περίπου 12.000 ειδικούς καθώς και από υπευθύνους
περισσότερων από 45 οργανισμών ψυχικής υγείας του δυτικού κόσμου, ενώ
ένα αντίστοιχο αίτημα διαμαρτυρίας έχει εκφραστεί από ευρωπαίους
ειδικούς με “ορμητήριο” τη Βαρκελώνη (σ.σ.: βρίσκεται στη διεύθυνση stopdsm.blogspot.com/2011/06/stop-dsm.html και είναι μόνο στα ισπανικά) και έχει συλλέξει περί τις 5.000 υπογραφές μέχρι στιγμής».
Γιατί χιλιάδες ειδικοί ενώνουν τη φωνή τους ενάντια σε αυτή την αναθεώρηση; Διότι σύμφωνα με τον καθηγητή Κίντερμαν «η αναθεώρηση του DSM
αναμένεται να λειτουργήσει εις βάρος εκατομμυρίων ανθρώπων. Οι
διαγνωστικές κατηγορίες που τίθενται δεν βασίζονται επάνω στην
επιστημονική κατανόηση των πραγματικών ψυχικών διαταραχών που “πλήττουν”
τον πληθυσμό». Ο ειδικός συμπληρώνει ότι η αναθεώρηση του
εγχειριδίου θα διευρύνει σημαντικά το φάσμα των προβλημάτων που θα
εμπίπτουν πλέον στην κατηγορία της ψυχικής νόσου με αποτέλεσμα πάρα
πολλά άτομα να θεωρούνται ψυχικά ασθενή χωρίς να είναι.
Μακριά από σερφάρισμα, πένθος και... αταξία
Ο Πίτερ Κίντερμαν, καθηγητής Κλινικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ,είναι από τους ευρωπαίους ειδικούς που αντιδρούν στην αναθεώρηση του DSM
Ο καθηγητής Κίντερμαν εξηγεί ότι με βάση το καινούργιο κείμενο της
ΑΡΑ η πολύωρη ενασχόληση με το Internet, οι ασυνήθιστες σεξουαλικές
πρακτικές, η ντροπαλοσύνη, το πένθος για τον θάνατο ενός αγαπημένου
προσώπου, η ανυπακοή των μικρών παιδιών προς τους γονείς τους ή τα
προβλήματα συγκέντρωσής τους θα αποτελούν πλέον ψυχικές νόσους με ό,τι
αυτό μπορεί να συνεπάγεται για το στίγμα που θα «κουβαλούν» τα
συγκεκριμένα άτομα αλλά και για την αντιμετώπιση της υποτιθέμενης
διαταραχής τους (πιθανότατα με φαρμακευτική αγωγή, μια τακτική που
προφανώς θα “λατρέψουν” οι φαρμακευτικές εταιρείες). «Ολες αυτές οι
συμπεριφορές, ανάλογα με την ένταση και τη συχνότητά τους, μπορούν να
αποτελέσουν προβλήματα – τις περισσότερες φορές προβλήματα που είναι
ήπια και εμπίπτουν στο φάσμα του φυσιολογικού –, δεν μπορούν όμως να
θεωρηθούν εξαρχής ψυχικές νόσοι. Το DSM-5 δεν δίνει
πραγματικές απαντήσεις σε πραγματικά προβλήματα. Αποτελεί μόνο μια λίστα
διαγνωστικών κριτηρίων που δεν προσφέρει κάτι ουσιώδες στους ειδικούς
και στους ασθενείς» σημειώνει ο επιστήμονας.
Ο δρ Κίντερμαν προσφέρει τρανταχτά παραδείγματα που όπως λέει μαρτυρούν τον… παραλογισμό της λογικής της ΑΡΑ. «Μια από τις “νεο-εφευρεθείσες” ψυχικές διαταραχές ονομάζεται Disruptive Mood Dysregulation Disorder (σε
ελεύθερη μετάφραση Διαταραχή Διασπαστικής Απορρύθμισης της Διάθεσης).
Μπορεί το όνομά της να είναι πομπώδες ωστόσο αυτό που περιγράφει είναι
τα άτακτα παιδιά. Στο πλαίσιο του DSM-5 η συμπεριφορά
αυτή, που αφορά ουσιαστικώς τα περισσότερα παιδιά του κόσμου, εντάσσεται
στην κατηγορία των ψυχικών διαταραχών».
Ιδού και ένα δεύτερο παράδειγμα που αφορά και πάλι τα παιδιά: η
αποκαλούμενη Οppositional Defiant Disorder (που χαρακτηρίζει παιδιά που
έρχονται σε αντιπαράθεση με τους γονείς τους και είναι ανυπάκουα)
ορίζεται με βάση τα εξής συμπτώματα: «Το παιδί ενοχλεί εσκεμμένα τους
άλλους», «Αψιμαχεί με τους ενηλίκους» και «Είναι ευερέθιστο». Μήπως τα
συμπτώματα αυτά σας θυμίζουν κάτι – για την ακρίβεια την πλειονότητα των
παιδιών;
Χωρίς ισχυρή επιστημονική βάση περιγράφονται επίσης και άλλα νέα
σύνδρομα στο DSM-5 όπως το «Σύνδρομο Απάθειας», το «Σύνδρομο Γονικής
Αποξένωσης» ή το «Μετριασμένο Σύνδρομο Ψύχωσης»· σε ό,τι αφορά το
τελευταίο πολλοί ειδικοί φοβούνται ότι θα τεθούν κάτω από την «ομπρέλα»
του όλα τα εκκεντρικά άτομα, εκείνα που ξεφεύγουν από τη νόρμα, λέει ο
καθηγητής Κίντερμαν.
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα διαγνωστικά κριτήρια τα οποία θα
ακολουθούνται στο πλαίσιο του νέου εγχειριδίου ώστε να διαχωρίζεται ένα
πρόβλημα που εντάσσεται στο φάσμα του φυσιολογικού από μια ψυχική νόσο; «Ναι υπάρχουν» μας απάντησε ο βρετανός ειδικός σπεύδοντας να προσθέσει ωστόσο ότι «το
κύριο ζήτημα είναι ότι στη νέα αναθεώρηση οι ειδικοί της Αμερικανικής
Ψυχιατρικής Ενωσης έριξαν το “κατώφλι” των διαγνωστικών κριτηρίων με
αποτέλεσμα να μπορούν να εμπίπτουν στην κατηγορία του ψυχικά ασθενούς
πολύ περισσότερα άτομα. Το βασικότερο όμως θέμα στην πράξη είναι το
εξής: ας πάρουμε για παράδειγμα ένα ανυπάκουο παιδί το οποίο θέλει να
“περάσει” το δικό του, ενώ οι γονείς του το συμβουλεύουν να φέρεται
σωστά. Πόσες φορές μέσα στην ημέρα θεωρούνται αρκετές ώστε να κριθεί
αυτό το παιδί ως άτομο με ψυχική νόσο; Με τους νέους κανόνες της ΑΡΑ όλα
τα παιδιά, όλου του κόσμου, θα θεωρούνται ψυχικά διαταραγμένα…».
Ο δρ Κίντερμαν δεν αρνείται ότι το DSM χρειάζεται αναθεώρηση. «Η τελευταία έκδοσή του, το DSM-4,
εξεδόθη το 1994, και σίγουρα χρειάζεται επικαιροποίηση. Ωστόσο κατά τη
γνώμη μου η κατεύθυνση που ακολουθεί η ΑΡΑ είναι πλήρως λανθασμένη». Αν ο δρόμος αυτός είναι ο λάθος, ποιος θα ήταν ο σωστός, είναι ένα εύλογο ερώτημα. Σύμφωνα με τον καθηγητή «κατ’
αρχήν οι διαγνωστικές κατηγορίες θα έπρεπε να μειωθούν αντί να αυξηθούν
περαιτέρω. Είναι χαρακτηριστικό ότι αν γυρίσουμε πίσω στον χρόνο θα
δούμε ότι στην απογραφή του 1840 στις ΗΠΑ περιλαμβανόταν μόνο μία
κατηγορία ψυχικής διαταραχής. Ως το 1917 η ΑΡΑ είχε ήδη αναγνωρίσει 59
διαφορετικές ψυχικές νόσους. Ο αριθμός τους ανέβηκε σε 128 το 1959, σε
227 το 1980 και σε περίπου 350 στην τελευταία αναθεώρηση. Πρέπει να
αναλογιστούν οι υπεύθυνοι αν πράγματι χρειαζόμαστε όλες αυτές τις
ταμπέλες…».
(συνεχίζεται)
Σχόλια