Πώς οι τραυματικές εμπειρίες ενισχύουν τη δημιουργικότητα;

 
Μεταφράζω ένα άρθρο σχετικά με τις τραυμετικές εμπειρίες και πώς οι δημιουργικοί άνθρωποι τις κουβαλούν μαζί τους και χρησιμοποιούν την τέχνη τους για να ξεπεράσουν τα ψυχικά τους τραύματα. Είναι δύσκολο να απαντήσουμε κάποια ερωτήματα, αλλά σίγουρα είναι πολύ ενδιαφέρον να δούμε παραδείγματα από το πώς οι τραυματικές εμπειρίες περιπλέκονται με τη δημιουργική ενασχόληση και πώς η δημιουργία, ιδίως όταν έχει να κάνει με το παίξιμο ρόλων και την ενσάρκωση συναισθηματικών καταστάσεων μέσω της παράστασης του ηθοποιού ή το περφόρμερ γενικότερα, δρα θεραπευτικά και ενισχυτικά, κόντρα στα κατάλοιπα των τραυματικών εμπειριών:


Γίνονται καλλιτέχνες υποσυνείδητα αναζητώντας να λυτρωθούν από βασανιστικά συναισθήματα ή/ και αναμνήσεις; 
Είναι καλλιτέχνες και τυχαία ανακαλύπτουν ότι η ενασχόληση με την τέχνη τους λυτρώνει από φαντάσματα του παρελθόντος;
Από όσους γίνονται performers, το κάνουν αυτό για να μπαίνουν σε ρόλους και να αποδράσουν από τον εαυτό τους και τις αναμνήσεις και σκέψεις που κουβαλά η ζωή τους;
Η έκθεση σε τραυματικές καταστάσεις μπορεί να αυξήσει την υπερευαισθησία ενός ανθρώπου και να κάνει κάποιον δημιουργικό ή γενικότερα να οξύνει το ταλέντο;

Η ζωή μου πέρασε πολλά οδυνηρά ταξίδια και πληγές...πολλά από τα οποία τα χρησιμοποιώ στη δουλειά μου"- Σαρλίζ Θέρον

Οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν στη ζωή τους τραυματικές εμπειρίες και κακοποίηση σε κάποιον βαθμό, αλλά κάτι τέτοιο μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση στα παιδιά, όπως και στους δημιουργικούς και πολύ ευαίσθητους ανθρώπους. Αυτές οι εμπειρίες μπορεί να ποικίλλουν από σύγκρουση, βιασμό, επίθεση, σεξουαλική κακοποίηση, αυτοκινητιστικά ατυχήματα, φυσικές καταστροφές και άλλα γεγονότα, μέχρι τον "τη συνεχή συναισθηματική κακοποίηση ή παραμέληση, εμπειρίες ντροπιάσματος, ταπείνωσης, αποκλεισμού, εκφοβισμού ή ρεζιλέματος ή αίσθησης ότι δε μας φροντίζουν, μέχρι στο να μεγαλώνει κανείς ως ομοφυλόφιλος μέσα σε μια ομοφοβική κουλτούρα".  Αυτά τα λόγια είναι της κλινικής ψυχολόγου Kathleen Young στο ποστ της "What is Trauma".

Πολλοί άνθρωποι έλκονται από τη δημιουργική έκφραση και αυτό είναι ένας δικός τους τρόπος να θεραπεύσουν την τραυματική τους εμπειρία και να ανακτήσουν την αυτοεκτίμησή τους και το συναισθηματικό τους έλεγχο. Πολλοί ταλαντούχοι ηθοποιοί και άλλοι καλλιτέχνες έχουν κακοποιηθεί ή έχουν υποφέρει από άλλα τραύματα. Να κάποια παραδείγματα:

Η Charlize Theron, στην εφηβεία της είδε τη μητέρα της να πυροβολεί τον πατέρα της από άμυνα. Είπε σε μια συνέντευξή της το 2004 ότι η δουλειά της τη βοήθησε πολύ να επεξεργαστεί αυτό το γεγονός: "πιστεύω ότι η ηθοποιία με θεράπευσε. Έπρεπε να το αφήσω να βγει προς τα έξω. Έχω την ευκαιρία να μιλήσω για αυτό και να το νιώσω στη δουλειά μου και πιστεύω ότι γι' αυτό δεν το κουβαλάω διαρκώς μέσα μου, ώστε να υποφέρω από αυτό το γεγονός". Σε μια άλλη συνέντευξη σε εφημερίδα προσθέτει μερικές ακόμα οπτικές γωνίες: Στους ανθρώπους αρέσει να πιστεύουν ότι είμαι μια βασανισμένη ψυχή και ότι η δουλειά μου πηγάζει μόνο από αυτό το πηγάδι. Και παρόλο που ποτέ δε θα καθόμουν να πω ότι δε με σημάδεψε ή ότι δε με έκανε τον άνθρωπο που σήμερα είμαι, η ζωή μου είχε πολλά οδυνηρά ταξίδια και τραύματα από τότε που σκοτώθηκε ο πατέρας μου και πολλά από αυτά τα χρησιμοποιώ στη δουλειά μου".

Η Halle Berry είπε ότι την τρομοκρατούσε η ιδέα ότι ο βίαιος πατέρας της, που κακοποιούσε σωματικά τη μητέρα της, θα κακοποιούσε και την ίδια. Προσθέτει: "πιστεύω ότι πέρασα την ενήλικη ζωή μου αντιμέτωπη με την αίσθηση χαμηλής αυτοεκτίμησης που εμφυτεύτηκε κάπως σε μένα. Κατά κάποιον τρόπο νιώθω ότι δεν αξίζω". Εξηγεί: "Πριν την Halle Berry, είμαι η μικρή Halle...ένα μικρό κορίτσι που μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον που με κατέστρεψε...Πέρασα όλη την ενήλικη ζωή μου προσπαθώντας να θεραπευτώ πραγματικά από αυτό."

Στο λύκειο η Lady Gaga ήταν θύμα εκφοβιμού, μέχρι που την πέταξαν και σε έναν σκουπιδοτενεκέ. Είπε: "με αποκαλούσαν με πραγματικά απαίσια λόγια πολύ δυνατά μπροστά σε τεράστια πλήθη ανθώπων και επηρεάζονταν και οι επιδόσεις μου μέχρι ενός σημείου. Δεν ήθελα να πάω στο σχολείο. Και ήμουν άριστη μαθήτρια, οπότε υπήρχε ένα σημείο στα σχολικά μου χρόνια στο οποίο δεν μπορούσα καν να συγκεντρωθώ στο μάθημα γιατί ένιωθα διαρκώς ντροπή. Ντρεπόμουν τόσο πολύ για το ποια ήμουν."

Οι ουλές δεν φεύγουν", λέει. "Μέχρι σήμερα κάποιοι από τους πιο στενούς μου φίλους μου λένε 'Gaga, ξέρεις, όλα είναι καλά, είσαι μια τραγουδίστρια, τα όνειρά σου πραγματοποιήθηκαν'. Αλλά πάλι, όταν μεγαλώνοντας άκουγες κάποια πράγματα ξανά και ξανά, μένουν μαζί σου και αναρρωτιέσαι αν είναι αληθινά". 

Η Alanis Morissette έχει πει: "υποφέρω ακόμα από μετατραυματικό άγχος από την εποχή του άλμπουμ ‘Jagged Little Pill’. Κάθε κλάσμα του δευτερολέπτου ένιωθα ότι προσπαθούσα να βάλω ένα όριο και να λέω όχι και άνθρωποι έμπαιναν στα δωμάτια των ξενοδοχείων που έμενα και έψαχναν τις βαλίτσες μου και μου τραβούσαν τα μαλλιά και πηδούσαν πάνω στο αυτοκίνητό μου. Υπήρξε μια εποχή κατά τη διάρκεια της εποχής εκείνης που δε νομίζω ότι γέλασα για δύο περίπου χρόνια. Ήταν ένας τρόπος επιβίωσης, ξέρεις. Ήταν μια έντονη, διαρκής, χρόνια υπερδιέγερση και μια παραβίαση του πνευματικού και πραγματικού μου χώρου". 
 
Ο C
ollin Farrell λέει: "Με τρομοκρατούσε ότι όποια ικανότητα έχω ως ηθοποιός, θα εξαφανιζόταν αν έμενα νηφάλιος", παραδέχεται. "Κόλλησα στην ιδέα ότι για να εκφραστείς ως καλλιτέχνης, θα πρέπει να ζεις σε έναν διαρκή πόνο. Και αυτό είναι ανοησίες τελικά".


image: http://media1.onsugar.com/files/2011/11/48/1/581/5812832/PSTV_INT_YOUNGADULT_CTHERON_2011_1128still.preview/i/Charlize-Theron-Interview-Young-Adult.jpg

Σχόλια