Η Αντζελίνα Τζολί δεν είναι η πρώτη γυναίκα που υποβάλλεται σε μαστεκτομή, έστω προληπτική, ούτε η μόνη που έχασε πρόωρα τη μητέρα της από καρκίνο, ούτε η πρώτη γυναίκα που έχει σιλικόνη στο στήθος, ιδίως στο Χόλυγουντ. Γιατί όμως εμφανίστηκαν τόσο πολλές αντιδράσεις από την είδηση αυτή; Πώς ερμηνεύονται ψυχολογικά αυτές οι αντιδράσεις;
Πολλοί αρνούνται να χαρακτηρίσουν την συγκεκριμένη ηθοποιό θετικά, υποτιμώντας την λόγω του γεγονότος ότι είναι διάσημη. Υπάρχει γενικά η αντίληψη ότι οι διάσημοι "δεν έχουν ανάγκη τίποτα", ότι είναι άνθρωποι που δεν αξίζουν τον θαυμασμό μας. Στη συγκεκριμένη μάλιστα περίπτωση μιας πολύ όμορφης γυναίκας, πλούσιας, μητέρας πολλών παιδιών, φιλάνθρωπης, με αξιοζήλευτο για πολλές γυναίκες σύντροφο, ο κόσμος ενδέχεται να νιώθει ότι δεν μπορεί να της αναγνωρίσει ένα ακόμα κομμάτι στο παζλ της τελειότητας που βλέπει στο πρόσωπό της.
Άλλοι αρνούνται πεισματικά να την αναγνωρίσουν, λέγοντας ή γράφοντας ότι πραγματικοί ήρωες που αξίζουν θαυμασμό είναι μόνο οι άσημοι άνθρωποι που παλεύουν με αυτήν την ασθένεια. Διατυπώθηκαν ακόμα και απόψεις που λένε ότι δεν της αναγνωρίζουν τίποτα, αφού δε νόσησε, κρατώντας το θαυμασμό τους για άτομα που πάσχουν από καρκίνο. Πρέπει άραγε να αφήσεις τον εαυτό σου να νοσήσει, για να σε αναγνωρίσει κανείς ως γενναίο; Γιατί τότε εδώ και δεκαετίες ο ιατρικός κόσμος επιμένει στην τεράστια σημασία που έχει (και τη μεγάλη υπευθυνότητα που χρειάζεται) η πρόληψη; Άλλωστε η 'εκμετάλλευση' της δημοσιότητάς της έγινε για καλό σκοπό και θα ήταν ιδιαίτερα κακεντρεχές και υπερβολικά καχύποπτο να πει κανείς ότι το δημοσιοποίησε για να επωφεληθεί προσωπικά ή επαγγελματικά από αυτήν την ιστορία.
Η σκληρή στάση των ανθρώπων απέναντι σε διασήμους είναι κάτι που γίνεται φανερό στην καθημερινότητά μας. Ο κόσμος δείχνει σαδιστικό ενδιαφέρον όταν κάποιος παθαίνει κάτι, ή όταν ανακαλύπτει ότι έχει ατέλειες. Ολόκληρες βιομηχανίες (ταμπλόιντ) στηρίζονται σε αυτήν την αδηφάγα στάση των μη διάσημων, που παθιάζεται με το να εξυψώνει σε βάθρα τους διάσημους και κατόπιν ηδονίζεται να τους γκρεμίζει, για να ανακουφιστεί ότι τελικά δεν ήταν τέλειοι και να τους τιμωρήσει για την ψεύτικη τελειότητα στην οποία πίστεψαν.
Διαβάσαμε ακόμα και θρησκευτικά σχόλια. Ότι δηλαδή μια τέτοια παρέμβαση- επέμβαση παρεμβαίνει στο έργο του θεού και ότι δε θα πρέπει να αναλαμβάνουμε δράση σε πιθανότητες που καλό θα είναι να αφήνονται στα χέρια μιας ανώτερης δύναμης.
Μέχρι και σεξιστικά σχόλια διατυπώθηκαν. "'Ολα τα ωραία έχουν ένα τέλος", διάβασα να γράφεται κάπου, κάτω από μια γυμνή φωτογραφία της ηθοποιού. Κι όμως, αρκετοί είναι εκείνοι τελικά που από όλην αυτήν την πολύπλοκη ιστορία το μόνο το οποίο ένιωσαν ότι αξίζει σχολιασμό είναι η απώλεια του πραγματικού στήθους της ηθοποιού... Ο σεξισμός και η αντικειμενοποίηση του γυναικείου σώματος και στήθους σε όλο του το μεγαλείο.
Άλλες αντιδράσεις για την είδηση αυτή αφορούν τον ίδιο τον καρκίνο. Πολλοί διατυπώνουν επιστημονικοφανείς απόψεις, χωρίς να είναι ογκολόγοι ή γενετιστές, και επιλέγουν να τοποθετηθούν προσωπικά ως προς το τι θα έκαναν οι ίδιοι στη θέση της ηθοποιού ή να κρίνουν την επιστημονικότητα της μεθόδου. Ο καθένας νιώθει άνετα να κρίνει πολύ σκληρά την πράξη αυτή και να εκφράσει απόλυτες απόψεις. Πρόκειται για έναν ψυχολογικό μηχανισμό άμυνας, όπου ο άνθρωπος προσπαθεί να αρνηθεί πραγματικότητες και να νιώσει ενδυναμωμένος απέναντι σε μια τόσο αμείλικτη αλλά και ανεξέλεγκτη συχνά ασθένεια όπως είναι ο καρκίνος. Συχνά η επικριτική αυτή στάση γίνεται και χωρίς να υπάρχει καμία προσωπική εμπειρία καρκίνου, άμεση ή έμμεση, και αντιμετωπίζοντας το άτομο που υπέστη μια σοβαρή και επώδυνη (σωματικά και ψυχολογικά) επέμβαση ως ένα απρόσωπο στοιχείο, χωρίς ανθρώπινη, ψυχολογική, συναισθηματική υπόσταση.
Όπως κι αν έχει το πράγμα, η πράξη αυτή δεν έγινε βασισμένη σε κάποιον παράλογο φόβο αλλά ως μια ακραία πράξη πρόληψης για να εξασφαλιστεί μια καλύτερη πιθανότητα επιβίωσης μιας μητέρας- οικογενειάρχισσας για χάρη των παιδιών και γενικότερα της οικογένειάς της.
Η απώλεια γονιού από καρκίνο είναι μια πολύ τραυματική εμπειρία που, πέρα από την απώλεια και το μεγάλο κενό (ιδίως όταν ο θάνατος έρχεται πρόωρα, σε μικρή σχετικά ηλικία, όπως στην περίπτωση της μητέρας της Α.Τζολί), σηματοδοτεί και μια πολύ σύνθετη και ευαίσθητη συναισθηματική κατάσταση: οι απόγονοι του γονιού που απεβίωσε λόγω καρκίνου ζούνε στη σκιά της ενδεχόμενης κληρονομικότητας, ζούνε μια προσωπική αγωνία ότι θα περάσουν και οι ίδιοι τα ίδια, αναλαμβάνουν στους ώμους τους ένα τεράστιο φορτίο για την προσωπική τους φροντίδα (όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για την οικογένειά τους) και ζούνε παρέα με τραυματικές αναμνήσεις μιας ασθένειας που αποδυνάμωσε ραγδαία τον γονιό τους και παρέα με τον φόβο των ελαττωματικών γονιδίων.
Αν λοιπόν υπάρχει τρόπος και φυσικά και δυνατότητα (οικονομική, σωματική, οικογενειακή στήριξη κτλ.) ένα άτομο να μπορέσει να προσπαθήσει να βελτιώσει το δικό του προσδόκιμο ζωής, ακρωτηριάζοντας το σώμα του (ιδίως αν πρόκειται για ένα άτομο που επαγγελματικά σε μεγάλο βαθμό έχει συνεισφέρει η σεξουαλικότητά του) οφείλουμε να δούμε την απόφαση αυτή με λεπτότητα, ευαισθησία και διακριτικό θαυμασμό. Κι ας είναι ίσως πιο όμορφο, διάσημο, επιτυχημένο, σέξι ή πλούσιο από εμάς- δε χρειάζεται να νιώθουμε απειλή από κάτι τέτοιο.
Σχόλια