Τα παχύσαρκα παιδιά στιγματίζονται


Ένα πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ από τα χτεσινά ΝΕΑ σχετικά με το πώς θεωρούνται οι παχύσαρκοι μαθητές από τους συμμαθητές τους:

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μάνος Χαραλαμπάκης


«Χοντρός». «Βαρέλω». «Βουβάλι». «Φάλαινα»: είναι ορισμένοι μόνο από τους χαρακτηρισμούς με τους οποίους «στολίζουν» οι Έλληνες μαθητές τους συμμαθητές τους που έχουν παραπανίσια κιλά. Ταυτόχρονα, το υπέρβαρο παιδί στα μάτια των συμμαθητών του είναι «ο άσχημος, ο χαζός ή ο κακός της τάξης».

Τον ρατσισμό και το στίγμα βιώνουν από την ηλικία του δημοτικού τα παχύσαρκα παιδιά και μάλιστα από τους συνομιλήκους τους που είναι αδύνατοι και πιο «αποδεκτοί» από την κοινωνία. Αυτό δείχνει η έρευναμε θέμα τον στιγματισμό των παχύσαρκων παιδιών- που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Οι επιστήμονες έδωσαν ερωτηματολόγια σε 1.861 παιδιά ηλικίας 10-11 ετών (Ε΄ Δημοτικού) από 45 σχολεία της Κεντρικής Ελλάδας. Τους ζήτησαν να απαντήσουν ποιον τύπο παιδιού θεωρούν πιο δημοφιλή (ποιος τους αρέσει περισσότερο). Είχαν να επιλέξουν ανάμεσα σε έξι: σε ένα αδύνατο παιδί, ένα παχύσαρκο, ένα παιδί με πατερίτσες, ένα σε αναπηρικό αμαξίδιο, ένα χωρίς το αριστερό του χέρι, ένα με μία ουλή στο πρόσωπο. Και στη συνέχεια να κατατάξουν τις προτιμήσεις τους.

Περισσότεροι από τους μισούς μαθητές (56,4
%, 949 στον αριθμό) κατέταξαν το παιδί με τα παραπανίσια κιλά στην τελευταία ή προτελευταία θέση των προτιμήσεών τους! Σημειώνεται ότι στην έρευνα συμμετείχαν μαθητές όλων των σωματικών διαπλάσεων (με κανονικό βάρος, υπέρβαροι, παχύσαρκοι, κάτω από το κανονικό). Πάντως, ακόμα και οι παχύσαρκοι μαθητές βαθμολόγησαν αυστηρά τους παχύσαρκους. Αντίθετα, η συντριπτική πλειονότητα των μαθητών (81,4%) κατέταξε το αδύνατο παιδί στην 1η ή στη 2η θέση.

Τα αποτελέσματα της μελέτης«Ο στιγματισμός της παχυσαρκίας στα παιδιά. Έρευνα σε ελληνικά δημοτικά σχολεία», που δημοσιεύονται στο επιστημονικό περιοδικό «Αppetite»- δείχνουν ότι οι Έλληνες μαθητές είναι έντονα προκατειλημμένοι απέναντι στους συνομιλήκους τους με αυξημένο σωματικό βάρος, αναφέρουν οι ερευνητές. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι μπορεί να προκληθούν σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, καθώς και δυσκολίες στην κοινωνικοποίησή τους εξαιτίας της αντιπάθειας και του χλευασμού που εισπράττουν από τους συμμαθητές τους. Μερικές από τις σοβαρές συνέπειες στα παχύσαρκα παιδιά που βιώνουν αυτόν τον στιγματισμό «μπορεί να είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση ή η κατάθλιψη, όπως έχουν δείξει πολλές έρευνες στο εξωτερικό» λέει στα «ΝΕΑ» η ψυχολόγος κ. Μαρία Κορώνη, από τους υπευθύνους της έρευνας.

Το πρότυπο του «αδύνατου»
Η εικόνα του «λεπτού» και «ωραίου» ανθρώπου που κυριαρχεί παντού στη σημερινή κοινωνία από την τηλεόραση, το σινεμά, τα περιοδικά, είναι η αιτία για τον ρατσισμό και τις διακρίσεις που βιώνουν από πολύ μικρή ηλικία τα παχουλά παιδιά και στη συνέχεια και οι μεγαλύτεροι, αναφέρουν οι ειδικοί. «Είναι σίγουρο ότι σε μεγάλο βαθμό ο στιγματισμός των παχύσαρκων οφείλεται στα πρότυπα που υπάρχουν στην κοινωνία. Παλαιότερα ήταν διαφορετικά. Πιο... παχουλά. Σκεφτείτε ότι η Αφροδίτη της Μήλου δεν ήταν τόσο αδύνατη όπως είναι τα... σημερινά μοντέλα», αναφέρει ο καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας κ. Στ. Πιπεράκης που συμμετείχε στην έρευνα.

Παρόμοια είναι η άποψη που διατυπώνει η ψυχολόγος κ. Κορώνη, λέγοντας ότι καθημερινά παιδιά και μεγάλοι «βομβαρδιζόμαστε συνεχώς από “λεπτές” φιγούρες. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε- συμπληρώνει- πως τα παιδιά διαπαιδαγωγούνται από τους γονείς. Αλλά και οι γονείς τους, επηρεαζόμενοι από τα ερεθίσματα που δέχονται, τους περνούν μηνύματα για τα αποδεκτά πρότυπα του σωματικού βάρους». Προσθέτει δε ότι προκαταλήψεις για τους παχύσαρκους υπάρχουν και μέσα σε παιδικά βιβλία ή ταινίες.

ΣΤΗΝ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ

Η αντιπάθεια και ο χλευασμός που εισπράττουν οι παχύσαρκοι μαθητές μπορεί να οδηγήσουν σε κατάθλιψη


«Έχω βιώσει τον στιγματισμό από την παιδική μου ηλικία»

Η ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΖΑΡΙΦΗ, η οποία φέτος παρουσιάζει την εκπομπή «Πρωινός Καφές» μαζί με τον Νίκο Μουτσινά, έχει ανατρέψει το πρότυπο της λεπτής- ξανθιάςγαλανομάτας παρουσιάστριας πρωινής εκπομπής στην τηλεόραση. Και αποδεικνύει το αυτονόητο, ότι δηλαδή θέση στην τηλεόραση και δικαίωμα στην επιτυχία έχουν όλοι. Όπως λέει στα «ΝΕΑ» η κ. Ζαρίφη, ο στιγματισμός των παχύσαρκων Ελλήνων μαθητών αλλά και των μεγαλύτερων σε ηλικία ανθρώπων ίσχυε και στον παρελθόν, ισχύει και σήμερα. «Είναι τέτοια η “πολτοποίηση” που έχει γίνει στο μυαλό των παιδιών και τέτοια τα ερεθίσματα που δέχονται από τηλεόραση και Ίντερνετ, ώστε να έχουν αυτή τη στάση απέναντι στα παχύσαρκα παιδιά».

Τον στιγματισμό πάντως, λέει, τον έχει βιώσει και η ίδια σε παιδική ηλικία. Ενθυμούμενη τα μαθητικά της χρόνια τονίζει ότι «τα παχύσαρκα παιδιά ήταν τα πιο ευάλωτα στο σχολείο. Σ΄ αυτήν την ηλικία υπάρχει μια απίστευτη ωμότητα στους χαρακτηρισμούς».
Όπως θυμάται, η άμυνα του παχουλού παιδιού που δεν ήθελε να μένει στην άκρη, στο περιθώριο, έξω από τις σχολικές παρέες, ήταν η ακόλουθη: «Προσπαθούσε να τραβήξει την προσοχή των άλλων με το ίδιο του το πάχος. Εάν του έλεγαν οι συμμαθητές του “κάνε μια κωλοτούμπα χοντρέ”, θα το έκανε για να συμμετέχει».

Η ίδια πάντως δεν έμεινε στο περιθώριο. «Ήμουν κι εγώ ένα παχύσαρκο παιδί, αλλά το γύρισα τούμπα. Αλλά κι αυτό μάλλον δεν ήταν υγιές». Τι έκανε; Ήταν πρόεδρος της τάξης αλλά και δυναμική ως χαρακτήρας. Αντίθετα, δύο άλλοι παχουλοί συμμαθητές της, όπως θυμάται, «είχαν κλειστεί στο καβούκι τους».

Σε αρκετές περιπτώσεις οι παχύσαρκοι- είτε μαθητές είτε και μεγαλύτερης ηλικίας- υφίστανται τέτοιου είδους ρατσισμό που ξεπερνάει κι αυτόν που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες ή άλλες ομάδες, λέει. Και μολονότι τα τελευταία χρόνια μέσω της τηλεόρασης έφτασαν στα σπίτια των τηλεθεατών και φιγούρες παχύσαρκων ηθοποιών ή παρουσιαστών, τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει. Ενδεικτικό το παράδειγμά της: «Όλη η επίθεση που δεχόμαστε φέτος στο πρωινό είναι για τα κιλά...».

Σχόλια