Οι διαταραχές πρόσληψης της τροφής δεν αφορούν μόνο τη νευρική ανορεξία και τη νευρική βουλιμία. Αφορούν οποιαδήποτε προβληματική συμπεριφορά που σχετίζεται με τη βρώση. Ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα, που οδηγεί συχνά και σε προβλήματα βάρους, είναι όταν συνδέουμε την κατανάλωση φαγητού σε υπερβολικό βαθμό με την ικανοποίηση ενός συναισθήματος. Φυσικά, η κατανάλωση τροφών είναι λογικό να αποτελεί και απόλαυση και να μας ικανοποιεί και ψυχολογικά. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν το φαγητό για να γεμίσουν συναισθηματικά κενά, σε βαθμό που αρχίζει να τους προκαλεί πρόβλημα ψυχαναγκαστικής βρώσης και/ ή κιλών.Διάφορες έρευνες έχουν καταλήξει στο ότι για πολλούς ανθρώπους το φαγητό λειτουργεί σαν υποκατάστατο άλλων συναισθηματικών κενών. Πώς όμως μπορούμε να αναγνωρίζουμε αν κατευθυνόμαστε στην κουζίνα (ή οποιαδήποτε άλλη πηγή παρηγορητικής τροφής) οδηγούμενοι από την πραγματική μας πείνα ή από κάτι άλλο;
Υπάρχουν λοιπόν ορισμένες βασικές διαφορές που μπορεί κανείς να εξασκηθεί στο να εντοπίζει ανάμεσα στην πραγματική ή τη συναισθηματική πείνα:1. Η "συναισθηματική πείνα" έρχεται ξαφνικά, ενώ η σωματική σταδιακά.
2. Όταν μας επιτίθεται η "συναισθηματική πείνα", λαχταράμε πολύ συγκεκριμένα φαγητά, αυτά που στα αγγλικά ονομάζουν "comfort food", δηλαδή παρηγορητικά φαγητά (που οι έρευνες μας έχουν δείξει ότι συνήθως αφορούν υδατάνθρακες και λιπαρές τροφές) , ενώ στην πραγματική, σωματική πείνα, συνήθως δεν είμαστε ιδιαίτερα επιλεκτικοί.
3. Η σωματική πείνα μπορεί να περιμένει, ενώ η "συναισθηματική πείνα" έχει την αίσθηση του επείγοντος.
4. Στη σωματική πείνα, καταλαβαίνουμε πότε χορταίνουμε- ενώ στη "συναισθηματική πείνα" είναι πολύ πιθανό να μην ακούσουμε το "καμπανάκι" του κορεσμού και να συνεχίσουνε να τρώμε, ακόμα και όταν έχουμε χορτάσει.
5. Μετά από ένα γεύμα που υποκινήθηκε από "συναισθηματική πείνα", ακολουθούν συνήθως συναισθήματα ενοχών, ενώ η ικανοποίηση της σωματικής πείνας μας αφήνει με συναισθήματα ικανοποίησης και ευχαρίστησης.
(μετάφραση-προσαρμογή από εδώ)
Η εξάσκηση στο να αναγνωρίζουμε το είδος της πείνας μας δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση και ίσως να χρειάζεται χρόνο, γιατί έχουμε μάθει τον οργανισμό μας (κυρίως πρόκειται για ένα κύκλωμα απελευθέρωσης ντοπαμίνης που έχει δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο αναζήτησης ικανοποίησης από τη λάθος πηγή) να προσπαθεί να αναπληρώνει άλλα συναισθήματα (θυμό, απογοήτευση, άγχος, προβληματικές σχέσεις, έλλειψη αγάπης, χαμηλή αυτοεκτίμηση) με την ψευδαίσθηση της απόλαυσης του φαγητού.
Μια φράση που άκουσα κάποτε από τον Paul McKenna είναι η εξής: "καλό θα είναι αντί να αναρρωτηθούμε 'τι τρώμε', να σκεφτούμε καλύτερα 'τί μας τρώει'!".
Σχόλια