Γυναικεία περιοδικά και αντιφάσεις: καμπύλες ή κόκκαλα;

Τα περιοδικά μόδας τον τελευταίο καιρό προσπαθούν να υπερασπιστούν το ήθος τους, κατακρίνοντας τα υπερβολικά αδύνατα σώματα και παινεύοντας τις γυναικείες καμπύλες. ΤΑυτόχρονα όμως στα ίδια ή σε διαφορετικά τεύχη επιστρέφουν στην προώθηση υπερβολικά αδύνατων σωμάτων με υπερβολική αυστηρότητα απέναντι σε οποιεσδήποτε ατέλειες και δίνουν συμβουλές διατροφής και γυμναστικής για θαυματουργά αποτελέσματα. Μετά από πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με τα πρότυπα γυναικών, είναι επίκαιρο το ζήτημα αυτών των αντιφάσεων στα ΜΜΕ. Μεταφράζω ένα πολύ καλό άρθρο σχετικά με τα γυναικεία περιοδικά υπό το πρίσμα των πρόσφατων εξελίξεων στις ΗΠΑ:

Αυτήν την εβδομάδα το περιοδικό SEventeen υποσχέθηκε να εκδίδει φωτογραφίες πραγματικών κοριτσιών χωρίς ρετουσάρισμα, ανταποκρινόμενο στην καμπάνια της 14χρονης ακτιβίστριας του SPARK, Julia Bluhm. Αυτή η πίεση πρέπει να συνεχιστεί, υποστηρίζει η συγγραφέας Laura Bates.

Την προηγούμενη εβδομάδα έκαναν την εμφάνισή τους δύο εκδόσεις του περιοδικού Now στη Μ.Βρετανία. Η εβδομαδιαία έκδοση έδειχνε μια δραματική φωτογραφία του μοντέλου Abbey Crouch, και έδινε έμφαση στο πώς πετάγονταν τα κόκαλά της και πόσο αδύνατοι ήταν οι μηροί της. Στο εξώφυλλο φιγούραρε ο τίτλος "Ω, όχι! Τρομαχτικά κοκαλιάρες" και μια φωτογραφία είχε λεζάντα: "τα κορίτσια λιμοκτονούν για να της μοιάσουν". Το άλλο περιοδικό ήταν η ειδική έκδοση "Now celebrity diet special" (ειδική έκδοση "Δίαιτες επωνύμων"). Στο εξώφυλλό του φάνταζε μια φωτογραφία του ίδιου μοντέλου με ένα μοδάτο μπικίνι και από κάτω είχε λεζάντα "Τα μυστικά για το τέλειο σώμα για μπικίνι...οι σταρ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ τα τρικ δίαιτας και γυμναστικής". Αυτό ίσως είναι το πιο έντονο παράδειγμα μιας τάσης που είναι αφύσικη και αυξανόμενη στα γυναικεία περιοδικά: δίνουν μια επιφανειακή εντύπωση ενδιαφέροντος για κάποια ζητήματα, ενώ στην πραγματικότητα συχνά είναι τα ίδια τα περιοδικά ένοχα, γιατί τα προκαλούν ή τα ενθαρρύνουν.

Αυτήν την εβδομάδα το Women’s Media Center (κέντρο για τη γυναίκα και τα ΜΜΕ) γιόρτασε την επιτυχία της καμπάνιας μιας 14χρονης ακτιβίστριας του SPARΚ, της  Julia Bluhm, η οποία μάζεψε 84.000 υπογραφές για να πιέσει το περιοδικό Seventeen να εκδίδει τουλάχιστον ένα εντιτόριαλ φωτογραφιών κάθε μήνα χωρίς ρετουσαρίσματα. Το περιοδικό ενέδωσε μόνο επειδή η εκστρατεία αυτή κινητοποίησε μια θύελλα ενδιαφέροντος και συζήτησης στα διεθνή ΜΜΕ. Όταν επισκέφτηκε τα γραφεία τους στη Ν.Υόρκη το Μάιο, είχε μαζέψει ήδη 25.000 υπογραφές- τότε το περιοδικό απάντησε με μια χλιαρή δήλωση που υποστήριζε μεν ότι "το περιοδικό μας ενθαρρύνει τα κορίτσια να είναι ο αυθεντικός εαυτός τους και έτσι τις παρουσιάζουμε κι εμείς", απέφυγε όμως να κάνει κάποια δέσμευση. 

Υπάρχει ένα αναμφισβήτητο κενό ανάμεσα στον τόνο ενδιαφέροντος που υιοθετούν τα περιοδικά, και στις πραγματικές εικόνες και στοιχεία που συνεχίζουν κάθε εβδομάδα να προβάλλουν στις εκδόσεις τους. Η πρόσφατη πρωτοβουλία για την υγεία που δημοσιοποίησε το περιοδικό  Vogue εκθειάστηκε ως μια συνεισφορά στην προώθηση της υγιούς εικόνας του σώματος. Ωστόσο, πουθενά στην συμφωνία των 6 σημείων δεν γίνεται κάποια δέσμευση να προωθούν υγιή σωματικά πρότυπα μέσα από μη ρετουσαρισμένες φωτογραφίες ή με χρήση μοντέλων που να έχουν ένα μεγαλύτερο εύρος διαστάσεων. Στην πραγματικότητα, σε ό,τι αφορά τις αλλαγές που θα επιφέρει στις σελίδες του περιοδικού, η συμφωνία ουσιαστικά λέει ότι δεσμεύεται απλώς να μη χρησιμοποιεί ανήλικα μοντέλα ή μοντέλα που να πάσχουν από διατροφικές διαταραχές, όμως η Vogue αυτού του μήνα πάλι απεικονίζει ατελείωτα λεπτά πόδια και μικροσκοπικές μέσες. Τα ίδια ανάμεικτα μηνύματα συγκαλύπτονται στις σελίδες αμέτρητων περιοδικών. Μόνο αυτό το μήνα, το περιοδικό New ενθαρρύνει τις γυναίκες να δείξουν τις καμπύλες τους και επικροτεί τις γυναικείες φιγούρες στα σώματα, τη στιγμή που το περιοδικό Glamour συμβουλεύει τις αναγνώστριές του: "διπλασιάστε την άσκησή σας", "μεταμορφώστε το σώμα σας", "χάστε στη στιγμή 4 κιλά". Την προηγούμενη εβδομάδα το περιοδικό Star παίνευε την Billie Faiers που έχει στήθος και που αγαπά τις υπέροχες καμπύλες της, αλλά μετά από επτά μέρες το επόμενο τεύχος έλεγε ότι η Billie σιχαίνεται το μεγάλο της στήθος και ότι νιώθει πολύ άβολα όταν φοράει μπικίνι. Η Star συγχαίρει την τραγουδίστρια Pink που δε βιάζεται να χάσει τα κιλά της εγκυμοσύνης της αλλά το Now χαρακτηρίζει την Abbey Crouch ως ένα υπέροχο σώμα γιατί "τώρα ζυγίζει λιγότερο από ό,τι πριν μείνει έγκυος". Το περιοδικό More επιβραβεύει την Alexandra Burke και της δίνει "πολλά μετάλεια που επιδεικνύει τις καμπύλες της" αλλά το Look ενθαρρύνει τις αναγνώστριες "αποκτήστε το σώμα των ονείρων σας στο πι και φι" με σορτσάκια που καίνε θερμίδες και με προϊόντα γυμναστικής που συσφίγκουν γρήγορα. Πολλά επίσης περιοδικά έχουν αφιερώματα στις καμπύλες διασήμων, κατακρίνοντας λεπτότερες διάσημες ότι βγαίνουν έξω τα κόκκαλά τους αλλά παράλληλα περιλαμβάνουν μυστικά από τις δίαιτες διασήμων και παραθέτουν δίαιτες.

Η  Holli Rubin, εκπρόσωπος της διεθνούς πρωτοβουλίας (σώματα σε κίνδυνο) και ψυχοθεραπεύτρια που εξειδικεύεται στην εικόνα του σώματος, εξηγεί: "για άλλη μια φορά γυναίκες και κορίτσια βρίσκονται σε ένα δίλημμα: από τη μια θαυμάζουν αυτό που πιστεύουν ότι είναι το τέλειο σώμα, όπως αναπαρίσταται από τις διασημότητες, αλλά ταυτόχρονα, πιο πρόσφατα, τους λένε ότι δε θα έπρεπε τελικά να θέλουν αυτά τα σώματα. Οπτικά βλέπουμε τις εικόνες του πώς πρέπει να είναι τα κορίτσια και οι γυναίκες, αλλά έπειτα το περιεχόμενο των άρθρων κατακρίνει τις γυναίκες που θέλουν να μοιάσουν σε αυτές τις εικόνες. Αυτό αποτελεί ένα μήνυμα που μπερδεύει όχι μόνο τα κορίτσια και τις γυναίκες αλλά και γενικότερα την κοινωνία.
Μια πρόσφατη αναφορά της βρετανικής κυβέρνησης αποκάλυψε ότι "το 1/3 ως οι μισές νεαρές κοπέλες φοβούνται μην παχύνουν και κάνουν δίαιτες ή καταφεύγουν σε υπερφαγικές συμπεριφορές" και "πάνω από το 60% των κοριτσιών αποφεύγουν ορισμένες δραστηριότητες επειδή νιώθουν άσχημα με την εμφάνισή τους". Ειδικά αναφερόταν η κριτική των ΜΜΕ για το βάρος του σώματος, σε συνδυασμό με μια έλλειψη ποικιλίας σε σώματα, κάτι που συνεισφέρει στο πρόβλημα. Η Helen Sharpe, ερευνήτρια για τις διαταραχές πρόσληψης τροφής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο Λονδίνο συμφωνεί: "Η έκθεση σε αυτά τα περιοδικά συνδέεται στενότατα με τη δυσαρέσκεια για το σώμα. Επίσης γνωρίζουμε ότι εκείνοι οι άνθρωποι που είναι δυστυχισμένοι και νιώθουν ευάλωτοι είναι πιο πιθανό να επηρεάζονται από τις εικόνες αυτές με τρόπο επιζήμιο".

Δε φτάνει που τα μη ρεαλιστικά, περιορισμένα ιδανικά της γυναικείας ομορφιάς και του σώματος που προβάλλονται στα γυναικεία περιοδικά είναι τόσο επιβλαβή για την αυτοπεποίθηση των γυναικών σε σχέση με το σώμα τους. Αλλά όταν 3 στα 4 κορίτσια νιώθουν κατάθλιψη, ενοχές και ντροπή μόλις ξεφυλλίσουν για τρία λεπτά ένα περιοδικό μόδας, όταν ένας αξιωματικός τον προηγούμενο μήνα κατηγόρησε άμεσα τη βιομηχανία της μόδας και τις φωτογραφίες σκελετωμένων κοριτσιών για το θάνατο της 14χρονης Fiona Geraghty και όταν το 80% των 10χρονων αμερικανίδων έχουν κάνει δίαιτα, είναι καιρός τα περιδικά μόδας να σταματήσουν να υποκρίνονται ότι υποστηρίζουν λύσεις και να παραδεχτούν ότι είναι μέρος του προβλήματος.

Ας σκεφτούμε: και η Julia Bluhm και η Fiona Geraghty ήταν κορίτσια 14 χρονών, βαθύτατα επηρεασμένες από τη βιομηχανία της μόδας και των περιοδικών. Τα περιδικά μόδας πρέπει να δώσουν προσοχή στην κληρονομιά που αφήνουν αυτά τα δύο κορίτσια.

Σχόλια