Η καταναγκαστική χαρά των εορτών είναι ένα συναίσθημα ευφορίας που νιώθουμε, όταν όμως αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αλλά είναι επιφανειακό, μη αυθεντικό και είναι αποτέλεσμα πίεσης και εξαναγκασμού. Όταν δηλαδή νιώθουμε χαρά με το ζόρι, επειδή πιστεύουμε ότι έτσι πρέπει να νιώθουμε.
Κατά την περίοδο των εορτών η καταναγκαστική χαρά είναι κάτι το πολύ συνηθισμένο. Μια φωνή μέσα μας μας λέει ότι "πρέπει" να χαρούμε, να μετράμε τις μέρες μέχρι τα Χριστούγεννα, να φοράμε το καλύτερο χαμόγελό μας, να αγοράζουμε αστραφτερά ρούχα και να νιώθουμε ευτυχία. Το περιβάλλον όμως είναι αυτό που ασκεί τη μεγαλύτερη πίεση. Οι δικοί μας άνθρωποι, με φράσεις όπως "γιορτές είναι", "οι μέρες το έχουν", "για χάρη των ημερών", "μέρες που είναι", "χρονιάρες μέρες" υπαγορεύουν τη χαρά και δεν αφήνουν κάποιον να νιώσει κάτι διαφορετικό- λες και η μη χαρά είναι ταμπού. Τα ΜΜΕ και οι διαφημίσεις ασκούν επίσης πολύ μεγάλη πίεση, ο κάθε τομέας με τα συμφέροντά του. Βλέπεις διαφημίσεις που δείχνουν τέλειες οικογένειες με όμορφους και αγαπημένους ανθρώπους να ψωνίζουν γελαστοί και να τρώνε χαρούμενοι.
Ωστόσο η πραγματικότητα συνήθως δεν είναι έτσι. Η ζωή έχει τα προβλήματά της, μεγάλα και μικρά, και τα προβλήματα αυτά δεν παύουν να υπάρχουν, επειδή είναι γιορτές. Τα προβλήματα στις σχέσεις, οι ασθένειες, η ανεργία, οι χωρισμοί, οι θάνατοι, οι ψυχικές διαταραχές, όχι απλώς εξακολουθούν και υφίστανται, αλλά και λόγω των εορτών (κάτι που συμβαίνει και σε στιγμές κρίσης) μεγεθύνονται και αποκτάνε νέες διαστάσεις και σημασία. Κάποιος που δεν έχει καλές σχέσεις για παράδειγμα με την οικογένειά του, στις γιορτές έρχεται αντιμέτωπος με τις σχέσεις αυτές, είτε γιατί περνάνε μαζί χρόνο που δεν είναι ευχάριστος, είτε γιατί αποφεύγει την οικογένειά του τη στιγμή που όλα γύρω του "φωνάζουν" ότι "οι γιορτές είναι για την οικογένεια". Ένας άνεργος υποφέρει όλο τον χρόνο, αλλά οι γιορτές δεν του δίνουν καμιά αργία, ίσα ίσα του υπενθυμίζουν την ανέχειά του. Κάποιος που πενθεί, στις γιορτές του λείπουν ακόμα περισσότερο τα αγαπημένα του πρόσωπα. Και ούτω καθεξής.
Τι κάνουν λοιπόν οι άνθρωποι που καταναγκάζονται να νιώσουν χαρούμενοι; Συχνά υιοθετούν συμπεριφορές για να μουδιάσουν τα συναισθήματά τους και να γεμίσουν τα συναισθηματικά κενά. Οι συμπεριφορές αυτές χαρίζουν πρόσκαιρη ευχαρίστηση και εφήμερη ικανοποίηση, μια προσωρινή συναισθηματική τόνωση, όμως αυτό δε διαρκεί πολύ και οδηγεί σε φαύλους κύκλους. Αυτό που συνηθίζεται κυρίως είναι η υπερκατανάλωση υλικών αγαθών: ψώνια, αλκοόλ, υπερφαγική συμπεριφορά. Τρόποι δηλαδή να απελευθερωθεί περισσότερη ντοπαμίνη και άλλες ουσίες που χαρίζουν πρόσκαιρη ικανοποίηση και χαρά. Αυτό όμως δεν έχει διάρκεια και επιβαρύνει λόγω των τύψεων που συνοδεύουν αυτές τις δραστηριότητες.
Τι λοιπόν ενδείκνυται να κάνουμε κατά τη διάρκεια των εορτών, αν δεν μας έπιασε τελικά το "πνεύμα" των εορτών και γλιστρήσαμε από την απαστράπτουσα απόχη του; Φυσικά το να κλειστούμε στο δωμάτιό μας με κατεβασμένα μούτρα, κυνισμό και ειρωνία προς τις γιορτές δεν είναι λύση- ίσα ίσα αυξάνει την απομόνωση και άρα τη μοναξιά. Είμαστε κοινωνικά όντα και υπάρχουν κάποιες κοινωνικές συμβάσεις που πρέπει να σεβόμαστε. Η προσπάθεια για συμμετοχή στους εορτασμούς, χωρίς όμως να πιέζουμε τον εαυτό μας να ενθουσιαστούμε και να γεμίζουμε μη ρεαλιστικές προσδοκίες προς τη ζωή είναι μια εφικτή δυνατότητα. Απλά, ρεαλιστικά, με σεβασμό προς τους άλλους αλλά και προς τη δική μας διάθεση και κατάσταση. Τι άλλο να κάνουμε; Οι έρευνες μας λένε ότι ούτε η κατανάλωση γλυκών, ούτε το αλκοόλ, ούτε το shopping therapy έχει αποτέλεσμα. Αν θέλουμε να νιώσουμε πραγματική ευτυχία και ικανοποίηση από τη ζωή μας, καλύτερα να προβούμε σε δραστηριότητες που έχουν ως επίκεντρο τον αλτρουισμό και την αλληλεγγύη. Να δώσουμε, να χαρίσουμε, να βοηθήσουμε, να υποστηρίξουμε.
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ!!!
Σχόλια